Ερείπια του κάστρου Σάνταβαρ

Η πρώτη γραπτή αναφορά στο κάστρο χρονολογείται από το 1247. Ο πιθανός ιδρυτής του ήταν ο Σίμον Μπαν από τη γενιά Κατσίτς, αλλά στα τέλη του 13ου αιώνα το κάστρο λειτουργούσε ήδη ως βασιλικό. Το κάστρο Σάντα είχε σχετική σημασία μέχρι το τέλος του 14ου αιώνα, αλλά κατά τον 15ο αιώνα έχασε τον στρατιωτικό του ρόλο και καταστράφηκε οριστικά κατά την περίοδο της τουρκικής κατοχής. Έκτοτε παραμένει σε ερειπιώδη κατάσταση, αλλά οι πέτρινοι τοίχοι, οι πύργοι και η τοποθεσία του στον φυσικό ηφαιστειακό κώνο εξακολουθούν να εντυπωσιάζουν τους επισκέπτες.

Η ιδιαιτερότητα του λόφου του κάστρου δεν έγκειται μόνο στην ιστορική του σημασία, αλλά και στα γεωλογικά του χαρακτηριστικά. Ο λόφος του κάστρου αποτελείται από ανδεσίτη, αποτέλεσμα ηφαιστειακής δραστηριότητας της μέσης Μειόκαινου περιόδου. Ο κωνικός λόφος είναι σχεδόν τέλειο φυσικό οχυρό και αποτελεί έναν από τους αντιπροσωπευτικούς γεωτόπους του Γεωπάρκου Νοβοχράντ–Νόγκραντ της UNESCO.

Η περιοχή διαθέτει πλούσια χλωρίδα και ορνιθοπανίδα, καθιστώντας την ελκυστικό προορισμό για φυσιολάτρες και παρατηρητές πουλιών.

Σήμερα, το κάστρο Σάντα είναι ένας δημοφιλής προορισμός πεζοπορίας και ανήκει στα κύρια αξιοθέατα του Γεωπάρκου Νοβοχράντ–Νόγκραντ. Ο στόχος του Γεωπάρκου είναι να παρουσιάσει με βιώσιμο τρόπο τη γεωλογική κληρονομιά και τις πολιτιστικές αξίες της περιοχής. Το κάστρο και η γύρω περιοχή λειτουργούν ως γεωτουριστικός χώρος, συμβάλλοντας στην ενίσχυση της ταυτότητας της περιοχής και στην ανάπτυξη του τοπικού τουρισμού.

Τα μονοπάτια που οδηγούν στο κάστρο είναι καλά σηματοδοτημένα και από την κορυφή προσφέρεται εντυπωσιακή θέα: σε καθαρό καιρό, η θέα φτάνει μέχρι τα βουνά Μάτρα και Τάτρα.