Κέντρο Μνήμης Σέκελιων Συνοριοφυλάκων

Οι Σέκελι κατείχαν μια ιδιαίτερη θέση στην κοινωνία του Βασιλείου της Ουγγαρίας: από τον Μεσαίωνα ζούσαν ως κοινότητα με συλλογικά προνόμια ευγενών, υποχρεωμένη σε στρατιωτική υπηρεσία στα ανατολικά σύνορα της Τρανσυλβανίας. Η αποστολή τους ήταν η φύλαξη του συστήματος των συνόρων και η προστασία των ανατολικών πυλών της χώρας – όχι ως επαγγελματικός στρατός, αλλά ως ελεύθερη κοινότητα, με δικούς της ηγέτες και εσωτερική νομοθεσία.

Από τον 18ο αιώνα, ιδιαίτερα υπό τη Μαρία Θηρεσία και τον Ιωσήφ Β', η συνοριακή φρουρά των Σέκελι ενσωματώθηκε επίσημα στο σύστημα συνοριακής άμυνας της Αυστροουγγρικής Μοναρχίας. Τότε δημιουργήθηκαν τα συντάγματα συνοριακής φρουράς των Σέκελι, όπως το Σύνταγμα Πεζικού Συνοριακής Φρουράς των Σέκελι (1762). Παρόλο που πολλοί αντιτάχθηκαν στην κρατική παρέμβαση – το περίφημο «Μαδεφάλβι Καταστροφή» (1764) ήταν συνέπεια αυτής της αντίδρασης – ο ρόλος της συνοριακής φρουράς καθόρισε μακροπρόθεσμα την οργάνωση των χωριών των Σέκελι, καθώς και τη ζωή τους σε επίπεδο εκπαίδευσης, θρησκείας και οικονομίας.

Οι συνοριακοί φρουροί των Σέκελι συμμετείχαν στους Ναπολεόντειους Πολέμους (π.χ. στη μάχη του Λα Ροτιέρ), στην Επανάσταση του 1848–49, καθώς και στον Α' και Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Η ιστορία τους, λοιπόν, δεν έχει μόνο τοπική σημασία, αλλά αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της ευρωπαϊκής στρατιωτικής ιστορίας.

Η ιστορία της συνοριακής φρουράς των Σέκελι συνδέει τη συλλογική ταυτότητα με την ανάληψη ευθύνης. Η έκθεση δεν αφορά τον πόλεμο, αλλά την κοινοτική τάξη, την αυτοοργάνωση και τη συνειδητή εθνική ύπαρξη. Αυτή η μορφή μνήμης δεν επικεντρώνεται μόνο στο παρελθόν, αλλά εκφράζει και τη δέσμευση για το μέλλον – κάτι ιδιαίτερα σημαντικό στον σημερινό, ταχέως μεταβαλλόμενο παγκόσμιο κόσμο, όπου οι περιφερειακές ρίζες και τα πρότυπα χρειάζονται ενίσχυση.

Το κέντρο λειτουργεί και με παιδαγωγικό σκοπό: διοργανώνονται μουσειοπαιδαγωγικές δραστηριότητες για σχολικές ομάδες και οργανώνονται κοινοτικές εκδηλώσεις.