Przysmaki z Cserszegtomaj

Wiesz, jak smakuje prażony orzech laskowy? Próbowałeś kiedyś kiszonej rzodkwi? Lubisz fermentowane warzywa? Przysmaki z Cserszegtomaj to rodzinne gospodarstwo, które z własnych warzyw i owoców tworzy aromatyczne dżemy, zdrowe kiszonki i produkty fermentowane. Znajdziesz tam także jeden z podstawowych składników nutelli – prażone orzechy laskowe. Éva Mózerné Merics i jej rodzina od dekad zajmują się uprawą warzyw i owoców, które przetwarzają w małej skali, dzięki czemu wszystko – od wysiewu po gotowy produkt – powstaje w ich rękach, w rodzinnej atmosferze.

Gospodarstwo opiera się na wiedzy i doświadczeniu kilku pokoleń rodziny. Początkowo produkcja była przeznaczona na własne potrzeby, a nadwyżki sprzedawano na rynku. Przez wiele lat przetwory można było kupić od babci na targu w Keszthely. Widząc rosnące zainteresowanie domowymi, naturalnymi produktami, Éva zrezygnowała z wcześniejszej pracy i całkowicie poświęciła się produkcji i przetwórstwu.

Dziś gospodarują na kilku hektarach: pielęgnują drzewa owocowe, warzywniki i uprawiają orzechy laskowe w Cserszegtomaj. Éva i jej rodzina odważyli się marzyć na wielką skalę, zwiększyli moce przetwórcze, dzięki czemu ich produkty są dostępne przez cały rok. Zmieniają się jedynie składniki, w zależności od sezonu.

W ofercie znajdziesz klasyczne kiszonki, fermentowane warzywa, pasty warzywne i dżemy, a także prażone orzechy laskowe w wersji solonej lub oblanej czekoladą. W zależności od sezonu Éva przywozi na targ świeże owoce lub warzywa: jesienią dynię, zimą suszone śliwki lub pigwę w formie galaretki.

Éva nauczyła się podstaw wekowania, naturalnej konserwacji i fermentacji od teściowej, dlatego niektóre jej produkty nie zawierają konserwantów ani dodatków, a do słoików trafiają tradycyjnymi metodami – dokładnie tak, jak u babci!

Fermentowane i kiszone produkty – takie jak rzepa, kapusta, buraki czy bób – nie są poddawane obróbce cieplnej, dzięki czemu zachowują swoje wartości odżywcze.

Wszystkie warzywa pochodzą z własnej uprawy, a każdy etap przetwarzania odbywa się ręcznie w warsztacie w Cserszegtomaj: od krojenia, przez pakowanie do słoików, po etykietowanie.

“Na dobre rzeczy warto poczekać.” - mówi Éva, co mogłoby być mottem Przysmaków z Cserszegtomaj, ponieważ aby stworzyć naprawdę zdrowe i wysokiej jakości produkty, trzeba dać czas na wekowanie, kiszenie i fermentację.

Rodzina posiada plantacje nie tylko w Cserszegtomaj, ale także w Alsópáhok, gdzie działają dwa domy gościnne. Możesz również odwiedzić ich gospodarstwo. W najbliższej przyszłości Éva i jej rodzina planują stworzyć ogród pokazowy, w którym będzie można uczestniczyć w tematycznych programach i warsztatach, ucząc się tajników domowych przetworów.

„Z tego, co daje ogród, chcę wydobyć wszystko. Nie tylko smak. Życie.” - mówi Éva, co jest jej największą motywacją, aby każdy dzień spędzać z radością w ogrodzie. Éva jest zagorzałą zwolenniczką przekonania, że sposób odżywiania ma bezpośredni wpływ na jakość życia, dlatego warto wiedzieć, skąd pochodzi jedzenie i jak jest przygotowywane.

Zakuszka

Zakuszka od producenta jest przygotowywana z bakłażana pieczonego na żarze, domowej mielonej papryki i własnego soku pomidorowego, bez dodatków. Bakłażan pieczony jest na ogniu z drewna owocowego, co nadaje mu charakterystyczny, wędzony smak. Każdy etap przetwarzania odbywa się ręcznie: bakłażan jest obierany ręcznie, cebula i papryka pochodzą z własnego ogrodu, a pomidory są gotowane na miejscu. Przyprawy są proste, ale wyraziste – używane są wyłącznie naturalne składniki, a nacisk kładziony jest na prawdziwy smak warzyw. Zakuszka ma gęstą, kremową konsystencję, jest wegańska, bezglutenowa i świetnie smakuje na chlebie, tostach lub jako dodatek. Każdy słoik to smak sezonu z Cserszegtomaj.

Orzechy laskowe

Na plantacji orzechów laskowych w Cserszegtomaj syn Évy, Gergő, wraz z rodziną pielęgnuje ponad 700 krzewów, stosując metody naturalne i bez chemikaliów. Po zbiorach orzechy są suszone, łuskane, a następnie ręcznie sortowane, prażone i przetwarzane na różne sposoby – powstają z nich słone i naturalne przekąski, a dla miłośników słodyczy dostępne są orzechy w czekoladzie. Prażeniem zajmuje się Gergő: orzechy są prażone z dużą starannością, w małych partiach, dzięki czemu zachowują chrupkość i intensywny, wyrazisty smak. Gergő produkuje także olej z orzechów laskowych, który jest rzadkością w naszym kraju.

Orzechy 

Gigantyczne rozmiary – w swoim największym zasięgu dawne Jezioro Panońskie było ponad czterysta razy większe niż Balaton – przez miliony lat kształtowały nasz region. W wyniku wypiętrzenia okolicznych gór płytkie wody stopniowo odcięły się od oceanów, słodząc się i wypełniając osadami. Dzięki izolacji fauna jeziora była unikalna, z wieloma endemicznymi gatunkami.

Osady pannońskie, składające się głównie z piasku, gliny i mułu, które kryją ważne surowce mineralne (np. ropę naftową) i warstwy wodonośne, są charakterystyczne dla dużej części powierzchni Zadunaju, w tym wzgórz Zala. Plantacja orzechów laskowych, która dostarcza surowca do produkcji oleju, znajduje się na żyznych glebach utworzonych na marglach i piaskach formacji Somló z okresu pannońskiego. W warstwach tej formacji można znaleźć nawet „kozie pazurki” znane z legend, które są w rzeczywistości skamieniałymi muszlami gatunku Congeria ungalacaprae.

Bakłażan

Gleby na terenie uprawy bakłażanów powstały w ciągu ostatnich dziesiątek tysięcy lat na osadach czwartorzędowych – głównie piaskach – które nagromadziły się u podnóży stoków w wyniku erozji wodnej i topnienia śniegu.

Miejsca sprzedaży Przysmaków z Cserszegtomaj:

• Targ Rolniczy w Hévíz
• Szezonkosár

Dodatkowe informacje i kontakt:

• Facebook 

Podczas gdy północną część masywu Keszthely charakteryzują młode (zaledwie kilka milionów lat) skały wulkaniczne, na południu – w tym w okolicach Cserszegtomaj – dominują znacznie starsze dolomity, które powstały w tropikalnych morzach. Oprócz formacji Głównego Dolomitu, występującej na dużych obszarach Alp, można tu znaleźć także miejscami formację Rezi Dolomit, która powstała ponad 200 milionów lat temu. Płaskowyż Keszthely jest poprzecinany siecią dolin biegnących z północy na południe oraz mikrotektonicznymi liniami uskoków. Ze względu na cienką warstwę gleby i zróżnicowaną rzeźbę terenu ponad 70% obszaru jest zalesione. Powierzchnia krasowa przez cały rok cierpi na niedobór wody, co nadaje jej specyficzne cechy ekologiczne. Płaskowyż jest podzielony przez doliny śródgórskie i ograniczony głębokimi uskokami (np. uskok Hévíz i Ederics). Ze względu na linie strukturalne jest to obszar wrażliwy sejsmicznie.

Na obszarze upraw Przysmaków z Cserszegtomaj gleby powstałe na osadach Głównego Dolomitu i Dolomitu Rezi stanowią jedną z naturalnych podstaw użytkowania terenu, a orzechy laskowe dobrze rosną na glebach wapiennych. Éva i jej rodzina gospodarują na zachodnim skraju płaskowyżu Keszthely, którego charakterystyczną cechą są wyniesienia o wysokości 350–440 m, ograniczone uskokami.